Thói quen sử dụng các phương tiện truyền thông
Nghiên cứu thói quen sử dụng các phương tiện truyền thông là cơ sở cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, công ty quảng cáo, nhà nghiên cứu làm căn cứ phục vụ cho kế hoạch phát triển của mình. Vậy so với trước đây, hành vi, thói quen của người dùng có gì thay đổi?
Con số từ 10 năm trước...
Bà Trần Thị Thanh Mai, Giám đốc công ty TNS cho biết, đây là lần đầu tiên khảo sát được thực hiện trên diện rộng – toàn quốc, nhằm mang đến cái nhìn toàn diện về thị trường truyền thông Việt Nam. Nghiên cứu được thực hiện thông qua phỏng vấn trực tiếp tại 4.800 hộ gia đình tại các tỉnh thành; người được phỏng vấn ở độ tuổi từ 15 – 54 tuổi. Qua kết quả khảo sát nhận thấy trên bức tranh thị trường truyền thông Việt Nam, tùy theo từng vùng miền mà nhu cầu và thói quen sử dụng các phương tiện truyền thông khác nhau. Tuy nhiên, truyền hình vẫn là phương tiện truyền thông phổ biến và hiệu quả nhất, với 83% dân số xem truyền hình mỗi ngày, trong đó 95% đánh giá cao vai trò của phương tiện truyền thông này.
Hiện tại, mỗi ngày, người dân khu vực Đồng bằng Sông Hồng dành 247 phút để xem tivi, 23 phút để nghe đài, 14 phút để đọc báo in và 60 phút lên internet; khu vực Đông Nam Bộ được đánh giá thời gian đọc báo nhiều nhất (28 phút) và cũng lên Internet nhiều (76 phút); khu vực Đồng Bằng song Cửu Long người dân dành thời gian đọc báo cũng khá nhiều (21 phút). Qua khảo sát cho thấy, tivi vẫn dành thế ưu thế trong sự lựa chọn của người tiêu dùng. Trong ngày, từ 12h trở đi, ti vi được sử dụng nhiều; giờ vàng vẫn được chọn là khoảng thời gian từ 19-22h.
Kết quả khảo sát cũng cho thấy doanh thu quảng cáo trên truyền hình vẫn tăng trưởng trong thời gian qua. Cụ thể, năm 2011, doanh thu quảng cáo trên truyền hình chiếm 81% tổng doanh số quảng cáo (không tính quảng cáo ngoài trời). Unilever và P&G là 2 đơn vị cho là chi ngân sách cho quảng cáo nhiều nhất. Trong năm 2012, mặc dù tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, song các doanh nghiệp vẫn đẩy mạnh hoạt động quảng cáo, bởi lẽ trong thời điểm này, nếu doanh nghiệp không được người tiêu dùng chú ý sẽ dễ mất thị phần, và khi kinh tế phục hồi sẽ rất khó khôi phục lại vị trí. Do đó, cắt giảm ngân sách cho marketing trong thời điểm này là quyết định có thể để lại nhiều hệ lụy….
Theo nhận định của các công ty quảng cáo, hoạt động làm marketing của doanh nghiệp thông qua hình thức quảng cáo đã giảm rõ rệt. Nhìn chung, tình hình hoạt động quảng cáo tại các đầu báo đều giảm sút nhiều so với trước. Tùy theo khách hàng mục tiêu mà các doanh nghiệp lựa chọn đầu báo để làm quảng bá. Thông thường các sản phẩm, mặt hàng cao cấp thường chọn các tạp chí để quảng cáo hơn là báo in và đài phát thanh. Tuy nhiên, cũng tùy theo đối tượng, khu vực thị trường mà doanh nghiệp lựa chọn kênh quảng cáo phù hợp với thói quen xem thông tin của người dân. Chẳng hạn với kết quả khảo sát lần này, riêng khu vực Đông Nam Bộ và Khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long Internet, báo in lại được đánh giá là kênh thông tin thứ 2 có tầm ảnh hưởng sau ti vi. Còn theo tính toán, bình quân trên toàn quốc tỷ lệ xem tivi đến 83%, sử dụng internet là 25%, nghe đài và đọc báo in là cùng mức 16%, cuối cùng là xem băng đĩa 8%.
Theo các chuyên gia, hiện tại, ti vi vẫn là kênh quảng cáo chiếm ưu thế, tuy nhiên thói quen của người tiêu dùng đang ngày càng thay đổi theo xu hướng lựa chọn các kênh công nghệ thay thế dần kênh thông tin truyền thống nhờ tính nhanh nhạy. Vì thế, để có hiệu quả trong hoạt động truyền thông doanh nghiệp cần tính toán chọn lựa kênh quảng bá phù hợp. Các kênh quảng các khác như báo in, Internet, trên điện thoại di động cũng là kênh hỗ trợ marketing đắc lực, có thể giúp doanh nghiệp quảng bá sản phẩm tới đúng đối tượng khách hàng mục tiêu.
Những thay đổi đáng kể hiện nay
Năm 2020, Việt Nam có thêm 8 triệu người tiêu dùng kỹ thuật số mới. Điều đáng chú ý là có hơn một nửa trong số đó đến từ những khu vực nằm ngoài các thành phố lớn, tức là từ tỉnh thành, khu vực đồng bằng và miền núi. Báo cáo Vietnams Search for Tomorrow” năm 2020 của Google đã cho thấy sự bền vững của những thay đổi trong hành vi này. Theo bản báo cáo, hiện ở Việt Nam đang có 05 xu hướng nổi bật:
Xu hướng 1: Người Việt chú trọng lỗi sống kỹ thuật số
Từ mua sắm đến dịch vụ, người Việt đang chọn chú trọng lối sống kỹ thuật số để tận dụng tốc độ, sự tiện lợi và giá cả của thế giới trực tuyến.
Xu hướng 2: Người Việt đang nhìn nhận lại cuộc sống
Trong bối cảnh đại dịch, người Việt Nam đang đánh giá lại các giá trị và những sự lựa chọn trong lối sống của mình. Từ đó để tìm kiếm sự thoải mái và dễ dàng hơn trong cuộc sống.
Xu hướng 3: Rút ngắn khoảng cách
Các lệnh giãn cách xã hội nghiêm ngặt đã làm mọi người xa cách nhau, không có điều kiện gần gũi trong suốt một thời gian dài. Khoảng thời gian đó khiến con người ta nhìn nhận lại xem cái gì mới là điều cốt lõi: Tiền bạc hay mạng sống, tình cảm gia đình quý giá hơn? hầu hết mọi người đã tìm những cách mới để thể hiện tình cảm của bản thân, vun đắp và làm cho các mối quan hệ trở nên sâu sắc hơn. Điều này xảy ra cả ở trong thế giới ảo và cuộc sống đời thực.
Xu hướng 4: Tìm kiếm sự thật
Thông tin giả quá nhiều, xuất hiện ở khắp mọi nơi, lừa đảo có hệ thống, khiến rất nhiều người tiền mất tật mang…Trước tình trạng đó, người Việt Nam dần trở nên chủ động hơn trong việc tìm kiếm sự thật, kiểm tra tính xác thực của thông tin và đánh giá độ tin cậy của các thương hiệu, chứ không tin vào lời chứng minh một chiều nữa.
Xu hướng 5: Gia tăng tình trạng bất bình đẳng
Đại dịch ảnh hưởng đến mọi người theo những cách khác nhau. Đó có thể là khả năng tiếp cận tài chính, thông tin hay hàng hóa, dịch vụ. Người Việt đang lên mạng để tìm cách vượt qua những thách thức rất riêng của mình. Chẳng hạn cụm từ "vay tiền online" tăng 45% do áp lực kinh tế và thất nghiệp. Số lượt tìm kiếm liên quan đến cụm từ "thất nghiệp" tăng 19%...
(Adcentral tổng hợp)